Wij Nederlanders zijn één van de grootste koffiedrinkers ter wereld, we drinken gemiddeld 2,4 koppen koffie per dag. Eén van de redenen van ons hoge koffiegebruik is de beschikbaarheid van koffie. De meeste huishoudens beschikken zelf over een koffie automaat en bijna ieder kantoor of werkplek is uitgerust met een koffiemachine. We vinden koffie niet alleen lekker, maar het is voor velen ook een middel om de werkdag te overleven en om focus te behouden. Er zijn verschillende studies die de gezondheidsvoordelen van koffie beschrijven. Zo bevat koffie antioxidanten en gezonde polyfenolen. Deze gezondheidsvoordelen zijn echter niet toe te schrijven aan de stof in koffie die zorgt voor energie en productiviteit: cafeïne.
Cafeïne
Cafeïne is een witte poederachtige bittere stof. De stof komt voor in verschillende soorten planten waaronder de koffieplant, theeplant en cacaoplant. Cafeïne vormt voor deze planten een beschermende functie, de stof houdt insecten tegen die de plant proberen op te eten en daarnaast voorkomt cafeïne in afgevallen bladeren van de plant dat er te veel andere planten rondom de plant gaan groeien. Cafeïne komt voor in verschillende producten zoals thee, cola, chocolade en koffie. De stof heeft een stimulerende werking en wordt ontzettend snel opgenomen in het bloed. Na het drinken van een slok of kop koffie zit de helft van de cafeïne al binnen een paar minuten in het bloed. De effecten van koffie ervaar je na 1,5 tot 2,5 uur na het drinken van ervan.
De effecten van cafeïne in het lichaam
Het drinken van cafeïne kan een stimulerend effect op de concentratie en het prestatievermogen hebben. Een kop koffie verdrijft het gevoel van vermoeidheid en verhoogt de energie. Welk effect de cafeïne in koffie precies heeft, is afhankelijk van diverse factoren en verschilt per persoon. Naast de ondervonden positieve effecten van koffie, beïnvloedt de cafeïne in koffie ook verschillende lichaamsfuncties op een negatieve manier.
Cafeïne blokkeert de werking van de neurotransmitter adenosine die wordt afgegeven wanneer het energieniveau daalt. Cafeïne geeft het lichaam op deze manier geen energie, maar houdt enkel het brein voor de gek. Daarnaast stimuleert cafeïne de aanmaak van cortisol. De cortisolspiegel schiet na het drinken van 2 koppen koffie binnen een uur met maar liefst 30% omhoog. Dit zorgt op het moment voor een energiek gevoel maar is een belasting voor het lichaam en kan leiden tot disbalans van verschillende hormonen in het lichaam. Op lange termijn kan dit zorgen voor vermoeidheid, slaapproblemen, angstgevoelens en hoofdpijn.
Drink koffie met mate
Een leven zonder koffie is niet voor iedereen voor te stellen. Heb je het gevoel dat je echt die koppen koffie nodig hebt voor productiviteit, dan is dit juist een teken dat je moet gaan minderen met koffie. Wees je bewust van de negatieve effecten van koffie en beperk je dagelijkse koffie inname tot 1 a 2 koppen per dag in de ochtend. Cafeïne heeft in het lichaam een halfwaardetijd van zo’n 5 uur. Dat betekent dat na 5 uur de helft van de cafeïne uit de koffie pas is uitgewerkt. Het is daarom verstandig om na de ochtend geen koffie meer te drinken zodat tegen de tijd dat je naar bed gaat de cafeïne volledig is uitgewerkt. Een goede nachtrust draagt bij aan een energiek gevoel gedurende de dag. Ook een gezond voedingspatroon, voldoende beweging en ontspanning dragen hier aan bij. Leef gezond zodat je geen koffie meer nodig hebt om je energiek, fit en productief te voelen.