Het effect van stress op de darmen

Het immuunsysteem is een mechanisme dat als doel heeft om het lichaam gezond te houden en infecties en gezondheidsrisico’s te voorkomen. Het systeem herkent en elimineert op verschillende niveaus virussen, bacteriën en lichaamsvreemde stoffen. Een groot aantal van de gezondheidsrisico’s die ontstaan, worden veroorzaakt door een niet goed functionerend immuunsysteem. Dit kan het gevolg zijn van verkeerde voeding, een ongezonde leefstijl of medicijngebruik. Voor een goed functionerend immuunsysteem is ook een goede darmflora van belang. De darmen zijn een belangrijk onderdeel van het immuunsysteem. Ruim 70% van onze immuniteit wordt bepaald in de darmen. De darmen vormen het regelcentrum voor onze algehele gezondheid. Ook bevinden zich in de darmen bijna net zoveel hersencellen als in het brein. Deze communiceren met elkaar via de nervus vagus (een zenuw). De darmen worden daarom ook wel ons tweede brein genoemd. Onze darmen spelen dus een aanzienlijk grotere rol dan alleen de spijsvertering en stoelgang.

Verstoring van de darmflora

Er zijn verschillende factoren die de darmflora kunnen verstoren, een veelvoorkomende oorzaak is stress. De hersenen en darmen staan met elkaar in verbinding, dit wordt de hersen-darm-as genoemd. De communicatie met elkaar vindt plaats via het autonome zenuwstelsel dat de hersenen met het enterische zenuwstelsel van de darmen verbindt. De darmen geven continu signalen aan de hersenen en andersom. Wanneer men veel stress heeft, heeft dit een negatief effect op de darmflora. Bij stress gebeurt er een hoop in het lichaam. Zo wordt er door het zenuwstelsel een vecht- en vlucht reactie gecreëerd: de hartslag en bloeddruk gaan omhoog, het bloed wordt onttrokken aan de organen en naar de spieren gestuurd waardoor de stofwisseling vertraagt. Ook wordt er aan de bijnieren de opdracht gegeven om cortisol te produceren, waarna de bloedsuikerspiegel stijgt en het metabolisme versnelt waardoor het lichaam voldoende energie heeft voor de stressvolle situatie. Wanneer men te veel aan stress wordt blootgesteld wordt er in het lichaam continu cortisol aangemaakt, wat kan leiden tot gewichtstoename. De energie die wordt vrijgemaakt wordt niet direct gebruikt en opgeslagen als vet. Een verhoogd cortisolgehalte zorgt er bovendien voor dat er minder energie beschikbaar is voor de spijsvertering, hierdoor raakt de darmflora weer verder uit balans wat kan doorwerken op de gehele gezondheid. Andersom werkt dit ook zo, wanneer de darmflora niet op orde is, voelt u zich ook eerder gestrest.

De darmflora herstellen door minder stress

Voor een gezonde darmflora is het van groot belang om stress te reduceren. De oorzaken van stress zijn echter vaak complex en veelzijdig en niet zomaar op te lossen. Toch zijn er een aantal methoden die kunnen helpen om het stressniveau te verlagen en hierdoor de darmflora te verbeteren.

De eerste is beweging. In tal van onderzoeken is aangetoond dat lichaamsbeweging stres verlagend werkt. Aangeraden wordt om dagelijks minimaal 30 minuten te bewegen. Daarnaast kunnen ook meditatie en ademhalingstechnieken helpen ter vermindering van stress doordat het autonome zenuwstelsel door deze technieken wordt beïnvloed. In deze blog kun je terecht voor diverse ademhalingsoefeningen. Als laatste wordt ook een gezond voedingspatroon aangeraden om ervoor te zorgen dat voeding geen aanvullende bron voor stress wordt. Vermijd daarbij suikers, bewerkte voeding en alcohol, deze voedingsmiddelen kunnen stress namelijk verergeren.