Stress in je lichaam

Stress betekent letterlijk spanning. Wanneer stress of spanning wordt ervaren zorgt het lichaam ervoor dat je klaar bent voor actie. Bij stress wordt er in de hersenen een signaal afgegeven waardoor het lichaam het hormoon adrenaline gaat aanmaken. Hierdoor gaat het hart sneller kloppen, de ademhaling versnelt, er wordt extra bloed naar de organen gepompt, de bloeddruk stijgt en de spieren spannen zich aan. Hierdoor kan het lichaam optimaal reageren op het ‘gevaar’ dat nadert. Wanneer de stress aanhoudt maakt het lichaam ook cortisol aan, dat ervoor zorgt dat je paraat blijft. Het lichaam wordt op deze manier startklaar gemaakt om te vechten of vluchten, een situatie die vroeger van pas kwam wanneer je bijvoorbeeld oog in oog stond met een wild dier of bij een andere levensbedreigende situatie.

De stress in ons lichaam heeft tegenwoordig andere oorzaken dan vroeger. De reactie op stress is echter hetzelfde en de effecten daarvan zijn normaal gesproken van korte duur waarna het lichaam nog even de tijd nodig heeft om te herstellen. Wanneer stress langere tijd aanhoudt of wanneer het lichaam vaak stress ervaart kunnen de stresshormonen een negatief effect op het lichaam hebben en leiden tot psychische of lichamelijke ongemakken.

Oorzaken die kunnen leiden tot stress

Er zijn veel verschillende oorzaken en situaties die stress kunnen veroorzaken. Vaak wordt bij stress gedacht aan oorzaken zoals een te hoge werkdruk, emotionele stress of stress die wordt veroorzaakt doordat we ons zorgen maken of veel piekeren. Naast deze bekende en veelvoorkomende oorzaken van stress ondervindt het lichaam ook oxidatieve stress als gevolg van externe- of leefstijlfactoren. Oxidatieve stress ontstaat in het lichaam bij een teveel aan vrije radicalen, waardoor gezonde cellen en weefsels in het lichaam beschadigt raken. Deze beschadigingen verhogen het risico op verstoringen in het lichaam, waardoor nog meer oxidatieve stress ontstaat. Oxidatieve stress verhoogt het risico op gezondheidsproblemen en draagt bij aan snellere lichaamsveroudering.

Voorbeelden van externe- en leefstijl factoren die leiden tot oxidatieve stress zijn:

• Medicatie voorzien van stoffen die toxisch zijn voor het lichaam;
• Slechte gewoonten zoals roken en alcohol;
• Milieuvervuiling en blootstelling aan straling;
• Een teveel aan ongezonde en bewerkte voeding voorzien van suikers, transvetten en conserveringsmiddelen;
• Te weinig lichaamsbeweging.
• Zorgen maken

De rol van voeding ter ondersteuning bij stress

Voeding speelt een grote rol wanneer het om stress gaat. Zo geven bewerkte voedingsmiddelen voorzien van suikers en chemische onnatuurlijke stoffen het lichaam letterlijk stress. Anderzijds zijn er ook voedingsmiddelen die het lichaam bij stress kunnen ondersteunen en de gevolgen daarvan kunnen helpen beperken.

Vezelrijke voeding geeft energie doordat deze voeding ervoor zorgt dat de bloedglucose en insulinespiegel – die als gevolg van stress stijgen – gelijkmatiger wordt en minder snel zal stijgen en dalen. Dit betekent minder stress voor het lichaam. Ook kan vezelrijke voeding bijdragen aan goed werkende darmen, een goede werking van de darmen kan ook ondersteunen bij stress. Vezelrijke voedingsmiddelen zijn onder andere fruit en groene bladgroenten, peulvruchten en volkoren producten.

In een stressvrije periode verbruikt het lichaam veel magnesium, een magnesium tekort kan vervolgens weer leiden tot stress. Het is daarom belangrijk om het magnesiumniveau op peil te houden. Magnesium komt onder andere voor in bladgroenten, avocado, bananen, peulvruchten, noten en zaden.

De verschillende B-vitamines zijn van groot belang voor onze energiehuishouding en ter ondersteuning bij stress. De B-vitamines komen in verschillende voedingsmiddelen zoals groente, fruit, zuivel, eieren, graanproducten en vlees. Voor het op peil houden van de energiehuishouding is een vitamine B-complex dat alle verschillende vitamines B bevat aan te raden.

Antioxidanten spelen een belangrijke rol als het gaat om oxidatieve stress die wordt veroorzaakt door eerdergenoemde factoren. Antioxidanten helpen namelijk om vrije radicalen die ontstaan als gevolg van oxidatieve stress onschadelijk te maken. Belangrijke antioxidanten uit voedingsmiddelen zijn vitamine C, vitamine E en carotenoïden. Vitamine C komt vooral voor in groente en fruit, vitamine E vinden we in zaden, noten en oliën en Carotenoïden komen voor in rode en gele vruchten en groene groenten.