Lange tijd dacht men dat het intellect en intelligentie aangeboren zijn en dat is vastgesteld bij de geboorte dat en hoe de hersenen zich ontwikkelen. We weten inmiddels dat dit niet het geval is. Ons brein is een complex orgaan dat in staat is om zich snel aan te kunnen passen in reactie op ervaringen en omgevingsinvloeden en dat we ons leven lang kunnen blijven leren. Dit heeft te maken met de neuroplasticiteit van het brein. In dit artikel vertellen we je meer over wat neuroplasticiteit inhoudt, hoe het werkt en hoe je je voordeel ermee kunt doen.
Onderwerpen in dit artikel:
- Wat is neuroplasticiteit?
- Neuroplasticiteit bevorderen voor een fit en gezond brein
Wat is neuroplasticiteit?
Neuroplasticiteit is de term die verwijst naar het vermogen van de hersenen om zichzelf te veranderen en aan te passen aan de omgeving. Dit doet het brein door nieuwe verbindingen aan te leggen tussen hersencellen (neuronen) waardoor het brein zich kan reorganiseren. Iedere dag sterven er miljoenen neuronen af, de hersenen moeten zich continu vernieuwen met nieuwe cellen. Dit is een continu intern proces waarbij het brein zich ontwikkelt gedurende de levensduur en zich blijft aanpassen Bij de geboorte heeft iedereen ongeveer een gelijk brein maar dat ontwikkelt zich en past zich aan. Daarbij hebben externe factoren invloed op de mate en intensiteit van neuroplasticiteit. Bij kinderen maakt het brein continu nieuwe cellen een verbindingen aan. Dit heeft te maken met de leeftijd en met de omgeving, schoolgaande kinderen leren zien en leren steeds nieuwe dingen waardoor het brein wordt gestimuleerd om zich aan te passen.
Neuroplasticiteit bevorderen voor een fit en gezond brein
Ook naarmate we ouder worden, blijven de hersenen nieuwe neuronen aanmaken. Wel wordt dit minder omdat de hersenen verouderen en zich gedurende het leven al meerdere malen hebben aangepast. Daarnaast gebruiken ouderen hun brein op een andere wijze, een mens is namelijk geneigd om steeds dezelfde verbindingen in het brein te gebruiken. Hierdoor worden bepaalde hersengebieden minder gebruikt. Naarmate je ouder wordt is het daarom van belang om de neuroplasticiteit te bevorderen door middel van het trainen van je hersenen. Er zijn verschillende manieren om neuroplasticiteit te stimuleren en daarmee te blijven zorgen voor een fit en gezond brein. Wij geven je een paar tips:
- Neuroplasticiteit kan het brein gezond en vitaal houden door middel van actieve mentale training. Daag je brein dagelijks uit door breinoefeningen in de vorm van bijvoorbeeld een (leg)puzzel en blijf nieuwe dingen leren en ontdekken. Bezoek nieuwe plekken, ontmoet nieuwe mensen en leer bijvoorbeeld een nieuwe taal of muziekinstrument te spelen.
- Stress heeft een negatieve invloed op neuroplasticiteit. Om neuroplasticiteit te bevorderen is het daarom belangrijk om stress te verminderen. Mindfullness, yoga en meditatie kunnen hierbij helpen. Mediteren draagt ook bij aan het versterken van de verbindingen tussen de hersencellen en dus aan neuroplasticiteit.


- Zorg voor een gezond brein door voldoende te bewegen en met behulp van de juiste voeding. Lichaamsbeweging ondersteunt de neuroplasticiteit door overleving van neuronen te bevorderen. Gezonde voeding draagt bij aan een gezond brein. Daarnaast zijn er diverse voedingsmiddelen en supplementen die kunnen helpen bij verminderen van stress, zoals verschillende soorten magnesium en antioxidanten uit pure chocolade of bessen of kruiden en plantenextracten en daarmee neuroplasticiteit helpen te bevorderen.




Tot slot
Neuroplasticiteit is het vermogen van ons brein om zichzelf te veranderen en aan te passen na specifieke stimulatie. Neuroplasticiteit is een continu en levenslang proces maar vermindert wel naarmate we ouder worden. Voor een fit en gezond brein is het daarom belangrijk om neuroplasticiteit te blijven bevorderen door je hersenen uit te dagen, stress te verminderen, voldoende te bewegen en te kiezen voor de juiste voedingsmiddelen. Als je deze niet extra aandacht geeft dan neemt de kans op afname van neuroplasticiteit toe met de leeftijd, waardoor je bijvoorbeeld een minder geheugen kunt ervaren.