Bij het woord vetten hebben velen een negatief beeld. Vet is echter wel erg belangrijk voor ons lichaam. Het lichaam heeft dagelijks vet nodig en gebruikt het als bouwstof, ook zijn vetten belangrijk voor onze hormonen, zenuwen en hersenen. Daarnaast is vet van belang voor energie opslag en als bescherming van onze zenuwcellen en organen tegen beschadiging. Ook zorgt vet voor betere opname van verschillende vitamines, welke niet oplossen in water maar alleen in vet. Niet alle vetten hebben echter een positief effect. Er zijn verschillende soorten vetten namelijk:
- Slechte vetten: dit zijn verzadigde vetten en transvetten
- Goede vetten: dit zijn onverzadigde vetten
Verzadigde vetten, transvetten en cholesterol
Ongezonde vetten zijn verzadigde vetten. Deze vetten kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid. Verzadigd vet is vaak gestold bij kamertemperatuur en komt veel voor in dierlijke producten. Producten waarin veel verzadigd vet voorkomt zijn onder andere volle melkproducten, kaas, vet vlees, roomboter of margarine en chocolade, gebak, koek en snacks. Verzadigde vetten verhogen de hoeveelheid schadelijk cholesterol in het bloed. Ook transvetten zijn ongezond. Dit zijn vetsoorten van het type verzadigd vet welke vanwege hun scheikundige structuur niet flexibel is. Het lichaam kan dit type vet moeilijker verwerken omdat de vetzuren niet veranderen. Transvetten komen van nature voor in bepaalde dierlijke producten zoals melk-, roomboter, kaas en schapen- en koeienvlees. Ook kunnen ze ontstaan door het bewerkingsproces van oliën en komen ze voor in braadvetten, bakboters maar ook in koekjes, gebak en chips. Zowel transvet als verzadigde vetten verhogen de hoeveelheid schadelijk cholesterol in het bloed.
Cholesterol is een stof die door het lichaam als bouwsteen wordt gebruikt. Er is LDL-cholesterol en HDL-cholesterol. LDL vervoert cholesterol van de lever naar het lichaam. Het overtollige cholesterol wordt door HDL teruggebracht naar de lever, waar het wordt afgebroken. Verzadigde vetten en transvetten verhogen LDL-cholesterol en verlagen HDL-cholesterol. Een overschot aan LDL-cholesterol kan schadelijk zijn. Overtollig cholesterol dat niet wordt afgevoerd kan zich tegen de binnenkant van de slagaders gaan afzetten, wat kan zorgen voor hart- en vaatziekten op langere termijn.
Onverzadigde vetten
Onverzadigde vetten worden in tegenstelling tot verzadigde vetten ook wel goede of gezonde vetten genoemd. Deze onverzadigde vetten zorgen voor een normaal cholesterolgehalte in het bloed. Daarnaast levert onverzadigd vet ook essentiële vetzuren die nodig zijn voor een goede gezondheid. Producten met onverzadigde vetten zijn onder meer oliën, vloeibare bakproducten, vette vis en noten. Door verzadigde vetten en transvetten te vervangen door onverzadigde vetten zorg je voor een verlaging van het cholesterolgehalte in het bloed waarmee het risico op hart- en vaatziekten verkleint.
Minder verzadigde vetten, meer onverzadigde vetten
Voor het lichaam is het van belang om het cholesterol op peil te houden. Het advies is daarom om zoveel mogelijk onverzadigde vetten te eten en zo min mogelijk producten met verzadigd vet te eten. Een aantal tips helpen je hierbij enorm op weg.
Kies voor het bakken van producten voor een vloeibaar bakproduct, margarine of plantaardige olie. In margarine zitten erg veel transvetten. Dit komt doordat het product extreem verhit is geweest tijdens het productieproces. Belangrijk is om snacks met veel verzadigd vet te vermijden zoals koekjes op chips. Kies in plaats daarvan voor ongezouten noten. Kies voor verse vis in plaats van vlees en kook zo veel mogelijk met verse producten. In kant en klaar maaltijden zit vaak ook veel verzadigd vet. Leef deze tips na, waardoor het cholesterolgehalte in je bloed verlaagt en je minder risico hebt op het krijgen van hart- en vaatziekten.