Wat is veroudering?

Gedurende een mensenleven, treedt er veroudering op. Veroudering is een combinatie van zowel lichamelijke, geestelijke als sociale verandering. Veroudering gaat gepaard met groei, maar leidt uiteindelijk ook tot verval. Veroudering heeft invloed op verschillende lichaamsfuncties en kan gepaard gaan met diverse ongemakken. We gaan minder goed zien, we kunnen minder gaan horen, of we worden meer vatbaar en herstellen langzamer na ziekte. Ook kan veroudering gepaard gaan met haaruitval of het krijgen van grijs haar. Daarnaast zijn er ook diverse ongemakken die meer voorkomen bij ouderen dan jongeren. Denk daarbij aan bijvoorbeeld een toename van het risico op hartfalen, artrose of alzheimer. Dat we ouder worden naarmate de tijd vordert is een feit. Maar wat zijn eigenlijk de oorzaken van veroudering en wat gebeurt er in ons lichaam?

Oorzaken van ouder worden

Het lichaam is opgebouwd uit miljarden cellen. In iedere cel zit een kern met daarin chromosomen. Op deze chromosomen zit DNA, ons genetisch materiaal. Vanaf de geboorte delen onze cellen zich voortdurend. Wanneer deze zich delen, nemen de nieuwe cellen chromosomen over. De beschermende delen aan de uiteinden van de chromosomen, de telomeren, worden na deling iets korter. In de eerste levensfase heeft het lichaam voldoende cellen over. Dit zorgt ervoor dat we gemakkelijk groeien en herstellen. Er zijn genoeg reserves om nieuwe cellen te maken of te herstellen. Wanneer we ouder worden, zullen steeds meer cellen beschadigd raken. Deze gaan verloren en worden niet hersteld of vervangen door nieuwe cellen. De cellen produceren eiwitten. Deze eiwitten voeren verschillende belangrijke functies uit in ons lichaam. Welk eiwit dient te worden geproduceerd, lezen de cellen af uit ons DNA. De eiwitten worden vervolgens door de cellen afgebroken en hergebruikt. Naarmate we ouder worden gaat dit systeem steeds minder goed werken. Dit zorgt ervoor dat de kwaliteit van ons DNA achteruit gaat. De cellen kunnen het DNA minder goed lezen en zullen dus ook minder goede eiwitten produceren. De beschermende uiteinden aan de chromosomen (telomeren) zullen door deling uiteindelijk te kort zijn om verder te delen waardoor de cel dood gaat. Het beschadigen van de cellen en het uiteindelijk dood gaan van de cellen heeft invloed op de veroudering van ons lichaam.

Het voorkomen van veroudering

Het verouderen van cellen en het lichaam wordt veroorzaakt door het verkorten van de telomeren aan de uiteinden van de chromosomen. De lengte van deze telomeren is genetisch bepaald. De een wordt geboren met langere telomeren dan de ander. Ook verschilt per persoon de snelheid van de celdeling. Hoe snel iemand ouder wordt is dus deels genetisch bepaald. Er zijn echter ook andere factoren die zorgen voor veroudering. Ons DNA kan schade oplopen door vrije radicalen uit ons lichaam maar deze ontstaan ook door invloed van bijvoorbeeld sigarettenrook of zonlicht. Deze beschadiging kan het lichaam naarmate we ouder worden, steeds moeilijker repareren. Uiteindelijk kunnen hierdoor ook afwijkende cellen ontstaan. Veroudering kunnen we niet tegengaan, maar wel afremmen door een gezonde levensstijl.

Verbetering van de levensstijl

Een gezonde levensstijl voorkomt het beschadigen van de cellen, waardoor veroudering wordt afgeremd. Daarbij zijn een aantal zaken van belang. Als eerste is het belangrijk om veel antioxidanten binnen te krijgen. Deze bestrijden de vrije radicalen en voorkomen schade door stress. Ook is het belangrijk te minderen met suiker. Suiker stimuleert namelijk een toename van vrije radicalen. Zorg verder ook voor voldoende lichaamsbeweging, dit helpt de cellen namelijk beter te herstellen en te beschermen tegen vrije radicalen. Te veel beweging zorgt daarentegen voor oxidatie waardoor vrije radicalen weer vrijkomen. Vermijd daarom zoveel mogelijk stress en slaaptekort. Ook dit kan cellen beschadigen en zorgen voor meer vrije radicalen. Externe boosdoeners die zorgen voor veroudering van de huid zijn roken, alcoholgebruik en teveel zonlicht. Het is altijd belangrijk om voldoende water te drinken. Huid-verouderende afvalstoffen worden hierdoor goed afgevoerd en zuiveren op die manier de huid.